پروفسور عزت الله اردکانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه شیراز و دکتری تخصصی خود را در حوزه آبشناسی از دانشگاه مهندسی کلرادو آمریکا اخذ کرد. علاوه بر این از سال 1361 تاکنون استاد دانشگاه شیراز می باشد. انجمن زمین شناسی ایران، ایشان را به عنوان زمین شناس نمونه کشوری و پژوهشگر برگزیده سال انتخاب کرده است. این استاد فرزانه پدر علم هیدروژئولوژی ایران است. همچنین ایشان بنیانگذار مقطع کارشناسی ارشد و دکتری آبشناسی در ایران می باشد. از جمله فعالیت های ایشان می توان به، همکاری در احداث کتابخانه رئیسی شیراز، راه اندازی دبیرستان در شهرستان سپیدان و تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی سپیدان اشاره کرد.
در تاریخ 30 فروردینماه 1402 دانشجویان و تنی چند از استادیاران جوان تحت حمایت بنیاد نخبگان با پروفسور عزت الله رئیسی نشست صمیمانه ای داشتند. دکتر رئیسی در این نشست به شرح زندگی خود پرداخت. گزیده ای از سخنان ایشان به شرح زیر است:
” دوران کودکی ام را در روستای اردکان، که آن موقع فقط دارای دو بهیار و مدرسه تا ششم ابتدایی بود، گذراندم. سپس برای ادامه تحصیل به شیراز آمدم که آن موقع من تنها دهاتی مدرسه بودم و به پسر دهاتی معروف شدم و حتی به این جرم از مدرسه اخراج شدم. از این موضوع بسیار ناراحت شدم زیرا اعتماد به نفسم را میگرفت و از آن به بعد تصمیم گرفتم با افتخار بگویم، دهاتی هستم و همیشه اسم اردکانی را به دنبال اسم خود به همراه داشتم. بسیار به طبیعت عشق میورزیدم و با درختان سپیدار اردکان مانوس بودم و کوههای بسیار زیادی دیدم. معتقدم طبیعت آدم بد را خوب و آن را عوض میکند و در طبیعت همه باهم مهربان هستند.
بعد از اتمام دوره دبیرستان، برای دانشگاه هدف من پزشکی بود که در این رشته پذیرفته شدم، اما به علت فعالیتهای سیاسی و فرهنگی که داشتم، یکسری از دروس را رد شدم و قادر به ادامه تحصیل در رشته پزشکی نبودم. این مسائل باعث شد رشته پزشکی را رها کنم و وارد رشته کشاورزی شوم. الان که به گذشته نگاه میکنم از این موضوع حسرت نمی خورم و معتقدم بسیاری از مغزهایی که وارد رشته پزشکی می شوند اگر در رشته های دیگری تحصیل می کردند، جهانی میشدند. باور من بر این است که همه بشر استعدادی دارند و آدمی باید بگردد تا استعدادش را پیدا کند که این امر مشکل است. علاوه بر این زندگی فقط علم نیست و آدمی باید شاداب باشد و زندگی من هم فقط علم نبود.”
وی در خصوص فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در دوره دانشجویی خود بیان کردند: “در 15 خرداد 1342 همراه با مردم در تظاهرات شرکت میکردم. در آن زمان فرزند اسلام شدم و در مساجد به همراه مراجع از جمله آیت الله محلاتی و دستغیب می نشستم. به همین دلیل فعالیتهای سیاسی و فرهنگی در مقطع کارشناسی، معدل کمی کسب کردم و بالاخره آدمی نمی تواند همه چیز را باهم داشته باشد. بعد از اتمام کارشناسی ارشد به مدت شش ماه استخدام دانشگاه شدم و اکثر کارهایم در طبیعت بود و دانشجویان را با خودم همراه داشتم ولی به دلیل فعالیتهای سیاسی از دانشگاه اخراج شدم. برای ادامه تحصیل به خارج از ایران سفر کردم که در دوره دکتری، به جای 24 واحد، 44 واحد درسی گذراندم که این دروس کمک شایانی به من کرد، در واقع من در هر رشته ای از مهندسی آب حرفی برای گفتن داشتم. چهار سال بعد از انقلاب به کشورم برگشتم چون ایران را ترجیح می دادم و مشغول تدریس در دانشگاه شدم. به دلیل اینکه تعداد دروسی که من تدریس می کردم کم بود به این فکر افتادم که رشته آبهای زیر زمینی را برای اولین بار در مقاطع ارشد و دکتری در دانشگاه شیراز تاسیس کنم و این کار انجام شد. آن زمان تخصصم آبهای سطحی بود که می بایست در آبهای زیر زمینی نیز تخصص پیدا میکردم، به همین دلیل در کلاس دانشجویان تازه وارد به دانشگاه شرکت میکردم. من بر این باورم که تئوری اصل است و با طرحهای کاربردی بدون پشتوانه علوم پایه مخالف هستم وکسی که ریاضی، فیزیک و شیمی نمی داند انگار که هیچ چیز نمی داند. در واقع در تمامی کارهایم از علوم پایه مرتبا استفاده میکنم. اعتقاد دارم شخصی که قدرت تجزیه و تحلیل داشته باشد میتواند کارهای کاربردی انجام دهد. ما باید به حدی برسیم که استاد ما کتاب و مقالات شوند.”
در پایان، دکتر رئیسی در خصوص نگرانی خود نسبت به نخبگان بیان کردند: “در این دوره، یک موضوع بسیار باعث نگرانی من است؛ زمانی که شما تمایل دارید که تمامی مسائل و مشکلاتتان را سیستم حل کند و این امر امکان پذیر نیست، ناامید می شوید. در شرایط فعلی برای انجام کارهایتان جواب منفی خواهید شنید و بسیاری از راههای شما بسته خواهد شد که این را باید بپذیرید. نباید به امکانات برتر تکیه کنید. با توجه به استعدادتان شما توانایی حل مسائل زیادی دارید و از نظر من هیچ مسئله ای نیست که راه حل نسبی نداشته باشد. به عنوان کلام آخر، شما که استعداد برتر هستید اگر فقط بخواهید به این استعداد تکیه کنید، این نبوغ شما را نابود می کند، پس با سعی و تلاش بسیار به سمت اهدافتان حرکت کنید.”
